Dünya genelinde enflasyonla mücadele sürerken, Trump’ın tarifeler yoluyla başlattığı küresel ticaret savaşlarının yaratabileceği belirsizlik, ekonomileri resesyon endişeleriyle karşı karşıya bırakıyor.
Başkan Trump’ın 2 Nisan’da mütekabiliyet esasına dayalı olarak ilan ettiği gümrük tarifeleri, diğer ülkelerden gelen misillemelerle karşılıklı restleşmeye dönüştü. Son haftalarda müzakere sürecine dair atılan karşılıklı adımlar piyasalarda sınırlı bir iyimserlik yaratsa da, sık değişen tarife söylemleri, ekonomik aktivitenin uzun vadede yavaşlama eğilimine gireceğine yönelik endişeleri ortadan kaldırmadı.
Küresel ve bölgesel ekonomi toplantılarında son dönemde çokça kullanılan “belirsizlik” teması, yatırımcıların karar alma süreçlerinde temkinli bir duruş benimsemelerine neden oluyor.
Bunlara ek olarak dünyanın en büyük iki ekonomisi ABD ile Çin arasında tarifelere dair henüz resmi bir görüşme girişimi olmaması ve diğer kanatta ABD’de Başkan Trump’ın ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell hakkındaki açıklamalarının yatırımcılar tarafından baskılama olarak değerlendirilmesi piyasalardaki stresin devam etmesine zemin hazırlıyor.
Bu gelişmelerin gölgesinde piyasalarda bugün ABD ve Avro Bölgesi’nde yılın ilk çeyreğine ilişkin açıklanacak büyüme verileri yatırımcıların odağına yerleşti. Analistler, tarifelerin öne çıktığı ilk çeyreğe ilişkin açıklanacak büyüme verilerinin, ilave gümrük vergilerinin ekonomi üzerindeki etkilerine dair önemli ipuçları sunacağını belirterek, bu dönemde ABD ekonomisinde yüzde 0,2 daralma, Avro Bölgesi’nde ise çeyreklik bazda yüzde 0,2 büyüme beklendiğini aktardı.
“Çin’e uyguladığım gümrük vergileriyle dünya tarihindeki en büyük iş hırsızlığına son veriyoruz”
Başkan Trump, görevdeki ilk 100 gününde özellikle sınır güvenliği ve ekonomi konusunda önemli adımlar attığını belirterek, “100 gün içinde Washington’da neredeyse 100 yılın en köklü değişimini gerçekleştirdik.” dedi.
Gümrük tarifeleri yoluyla Çin’e verdikleri açığı kapatmaya çalıştıklarını anlatan Trump, “Çin yerine Michigan’ı ve Amerika’yı ilk sıraya koyuyorum. Çin’e uyguladığım gümrük vergileriyle dünya tarihindeki en büyük iş hırsızlığına son veriyoruz.” diyerek, artık hiçbir ülkenin ABD’yi gümrük tarifeleri üzerinden suistimal edemeyeceğini ifade etti.
Ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Trump, enflasyondaki düşüşe işaret etti. Trump, enflasyonun ve tahvil faizlerinin “işini çok da iyi yapmayan bir Fed çalışanına” rağmen düştüğünü belirtti.
Bunun yanı sıra Trump, otomobil tarifelerinin etkisini hafifletmeye yönelik kararnameye imza attı. ABD Başkanı, tarifelerinin yerli otomobil üreticilerine etkisini hafifletmeye yönelik kararnameye ilişkin, “Sadece bu küçük geçiş sürecinde onlara yardımcı olmak istedik, kısa vadede. Eğer parça alamazlarsa onları cezalandırmak istemiyoruz.” diye konuştu. Hindistan ile ticaret görüşmelerinin de “harika” gittiğini söyleyen Trump, bir anlaşma yapılacağını düşündüğünü kaydetti.
ABD’de mal ticareti açığı rekor seviyede
Makroekonomik veri tarafında, ABD’de mal ticareti açığı, martta bir önceki aya göre yüzde 9,6 artarak 162 milyar dolara yükselirken, tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Bu gelişmelerle ABD tahvillerinde alış ağırlıklı sürerken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise düşüşünü 7. işlem gününe taşıyarak yüzde 4,17 seviyesine indi. Dolar endeksi ise yüzde 0,1 artışla 99,3 seviyesine yükseldi.
ABD tarifelerine ilişkin müzakere iyimserlikleri, azalan jeopolitik gerilimler ve dolar endeksindeki artışla geri çekilmeyi sürdürürken altının ons fiyatı dün yüzde 0,8 azalışla 3 bin 317 dolara geriledi. Ons altın şu dakikalarda yüzde 0,2 düşüşle 3 bin 310 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı da yeni günde yüzde 0,9 azalışla 62,5 dolar seviyesinden alıcı buluyor. New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,58, Nasdaq endeksi ise yüzde 0,55 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,75 değer kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Analistler, kurumsal tarafta bugün açıklanacak Microsoft ve Meta’nın yayımlayacağı ilk çeyrek bilançolarının yatırımcıların odağında bulunduğunu belirterek, finansal sonuçlardan alınacak sinyallerin piyasalarda oynaklık oluşturabileceğini kaydetti.
Avrupa borsaları Fransa hariç yükseldi
Avrupa borsalarında dün Fransa hariç pozitif bir seyir izlenirken, gözler Avro Bölgesi ve Almanya’da bugün açıklanacak ilk çeyrek büyüme verilerine çevrildi.
Analistler, pay piyasalarında tarifelerde müzakere iyimserliklerinin hissedildiğini belirtti. Öte yandan bölgede jeopolitik gelişmeler de takip edilirken, BM Güvenlik Konseyi’nde (BMGK), Ukrayna’daki gelişmelere ilişkin oturum düzenlendi.
ABD’nin BM’deki Geçici Temsilcisi John Kelly, ülkesinin hem Rusya’ya hem de Ukrayna’ya kalıcı ve uzun süreli bir barış sağlayabileceğine inandığı bir çerçeve önerisi sunduğunu anımsatarak, “Barışa giden yol, yıkımı ve kan dökülmesini derhal durduracak kapsamlı bir ateşkesle başlamalıdır. Ne yazık ki son birkaç ay içinde Rusya, Ukrayna’ya yönelik yüksek profilli saldırılarını sürdürerek, masum siviller de dahil olmak üzere gereksiz can kayıplarına yol açmıştır. ” diye konuştu.
BMGK oturumunun başkanlığını yürüten Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Rus saldırılarının BM Şartı’yla da çeliştiğini kaydederek, saldırıların derhal sona erdirilmesi çağrısında bulundu. Barrot, “Bu nedenle, Başkan Putin’e sesleniyorum: Ateşkes. Ateşkes. Ateşkes.” ifadelerini kullandı.
Makroekonomik veri tarafında ise Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, nisan ayı iş ve tüketici anketi sonuçlarını yayımladı. Buna göre, nisanda ekonomik güven endeksi AB’de aylık bazda 1,4 puan azalarak 94,4 seviyesine geriledi. Avro Bölgesi’nde de endeks aynı dönemde 1,4 puan düşüşle 93,6 seviyesine indi. Piyasa beklentileri, Avro Bölgesi’nde endeksin 94,5 puan olması yönündeydi. Açıklanan verilerin beklentilerin altında gelmesi dikkati çekti.
Öte yandan İspanya ve Portekiz ile Fransa’nın bir kısmında 28 Nisan’da etkili olan elektrik kesintisi bölgede enerji tüketim, güvenliği ve bağlantıların dayanıklılığını gündeme getirdi.
Dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,69, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,09 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,55 yükselirken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,24 düştü. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Asya’da ekonomik teşvikler gündemde
Asya borsalarında Çin’de ekonomik aktiveye ilişkin beklentilerin altında açıklanan makroekonomik veriler ve tarife gündeminin etkisiyle karışık bir seyir öne çıkıyor. Bugün açıklanan verilere göre, Çin’de nisan ayında imalat sanayi, hizmet sektörü ile bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) sırasıyla 49, 50,4 ve 50,2 seviyesiyle beklentilerin altında sonuçlandı. Ülkede aynı dönemde Caixin imalat sanayi PMI verisi 50,4 ile öngörülerin üzerinde gerçekleşti.
Japonya’da ise martta sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,1, yıllık olarak da yüzde 0,3 azalarak tahminleri aştı. Ülkede perakende satışlar ise söz konusu ayda önceki aya göre yüzde 1,2 gerilerken, yıllık bazda yüzde 3,1 arttı.
Çin’de imalat aktivitesi ABD ile tırmanan ticaret savaşının karşılıklı ticareti sekteye uğratmasıyla yaklaşık 2 yılın en düşük seviyesine inerek eksi tarafa kayarken, ülkede hızlı bir politika teşviki çağrılarının yapılmasına yol açtı.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,1 yükselirken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,6, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 geriledi.
Türkiye ile İtalya arsında birçok alanda anlaşma imzalandı
Yurt içinde dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,88 değer kaybederek 9.224,84 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı nisan vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yaklaşık yüzde 0,1 artışla 10.125,00 puanda işlem gördü.
Analistler, bugün endeks ve pay vadeli kontratlarda vade sonu olduğunu hatırlatarak, yatırımcıların pozisyon taşıma ve kapatma işlemleri nedeniyle piyasalarda oynaklığın artabileceği uyarısında bulundu.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artışla 38,4710’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 38,4990 seviyesinden işlem görüyor.
Dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin Türkiye-İtalya İş Forumu’ndaki ortak basın toplantısının ardından “Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi Ortak Bildirisi” açıklandı. Türkiye ile İtalya arasında, ticaret, sanayi yatırımları, uzay, kültür, spor, sosyal hizmetler, arşiv, ulaştırma ve savunma sanayi alanında 11 anlaşma imzalandı.
Analistler, bugün yurt içinde dış ticaret dengesi, yurt dışında ise ABD’de büyüme, ADP istihdam raporu başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.100 puanın destek, 9.300 ve 9.400 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.
