Gıda güvenliğinin garantisi 2,3 milyon çiftçi

Çiftçilik dünyanın en eski meslekleri arasında ve önemini insanlık var olduğu sürece kaybetmeyecek mesleklerin başında geliyor. Bunun sebebi ise çiftçilerin doğrudan gıda üreten kişiler olması. Özellikle Türkiye gibi büyük nüfusu sahip ülkelerde, çiftçiler bu açıdan çok daha önemliler. Özellikle gıda üretiminin dışa bağımlı olmaması ve geniş nüfusa yeterli ve sürdürülebilir gıda ulaştırılması, günümüz dünyasında beka sorunu olarak görülüyor.

Çiftçi kimdir?

Yiyecek ya da hammadde elde etmek için hayvan ya da bitki yetiştiren, bunu gıdaya dönüştüren kişilere çiftçi deniliyor. Buğday yetiştiren, sebze, meyve yetiştirenler yanında büyük ve küçükbaş hayvan yetiştiren, kümes hayvanları besleyen, yumurta üreten, balık çiftliği işleten hatta orman ürünlerinden gıda üretimi yapanlar da çiftçi olarak kabul ediliyor.

Kahvaltıdaki yumurtayı, çıtır ekmeği, içilen sütü ya da akşam yenilen makarnayı ve meyveyi ürüten, onlar. Çiftçiliğin bu önemini anlatmak için dünyada 1946, Türkiye’de 1984 yılından beri 14 Mayıs Çiftçiler Günü olarak kutlanıyor.

Türkiye’deki durum

Türkiye’de bir kişinin mesleğinin çiftçi olarak kabul edilmesi için, çiftçilikle uğraşan kişilerin bağlı oldukları ziraat odalarına giderek özlük ve tarımsal faaliyetlerine ilişkin bilgilerini beyan etmeleri ve çiftçilik mesleği ile uğraştıklarını kayıt altına aldırmaları yeterli oluyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı, olan üreticisi sayısı, 2025 yılı itibariyle 2 milyon 354 bin 217’ye ulaştı.

Kadın ve genç çiftçiler

ÇKS’ye kayıtlı 2,3 milyondan fazla çiftçiden 311 bin 907’sini kadın çiftçiler, 317 bin 148’ini genç çiftçiler (40 yaş altı) oluşturuyor.  Yani toplam çiftçi sayısının yüzde 13,3 kadınlardan, yüzde 13,57i gençlerden oluşuyor.

Çiftçilik faaliyetleri, tabiat olaylarından doğrudan etkilendiği için, çiftçileri korumak için Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) oluşturulmuştu. 2025’te, devlet destekli tarım sigortası yaptıran üreticilerden 162 bin 455 kadın çiftçiye 449 milyon 198 bin lira ‘kadın çiftçi prim indirim’ uygulandı. 220 bin 312 genç çiftçi de 465 milyon  311 bin lira indirimden yararlandı.

Su çiftçiliğinde 60 bin kişi çalışıyor

Türkiye’de su ürünlerine yönelik çiftçilik de artan bir hızla büyüyor. Su çiftçiliğinde aktif çalışan sayısı 60 bini aştı. Bunun 40,5 bini avcılık, 11,5 bini yetiştiricilik, 11,5 bin yaklaşık 8 bini de işleme ve değerlendirmede faaliyet gösteriyor.

2024’te bol bol ürettiler

Türk çiftçileri 2024’te 75,5 milyon ton tahıl ve bitkisel ürünlerin üretimini gerçekleştirdi. Sebze üretimi 33,6 milyon ton, meyve, içecek ve baharat üretimi ise 28 milyon ton olarak gerçekleşti.

Büyükbaş hayvan varlığı 16 milyon 986 bin 259 olarak gerçekleşirken, küçükbaş hayvan varlığı 54 milyon 902 bin 668’e ulaştı.